باسلام
محبت از نیازهای اساسی انسان است و همراه با تولد انسان مهر طلبی هم به دنیا میآید . اهمیتش به حدی است که میتواند گفت انسان پس از طلب غذا و آب به دنبال جلب محبت است .دوست دارد محبوب باشد و محبوب زندگی کند .
...

روانشناسان آن را از نیرو مند ترین هیجانات روحی میشناسند و قائلند تا پایان عمر دراز انسان در او وجود دارد و به صورت های مختلف خود را نشان میدهد .محبت نو عی شفقت و مهر است حالت وقتی است که به انسان دست میدهد و بر اثر آن که فرد مقابل را از طریق بوسیدن ، در آغوش گرفتن ، مورد توجه و حمایت قرار دادن به خود نزدیک میسازد .

بر خلاف تصور عده ای باید گفت این نیاز مخصوص کودکان است بلکه در همه افراد در هر سنی که باشند وجود دارد حتی به عقیده ما در سنین جوانی و بزرگسالی رنگ و صورت خرد مندانه تری میگیرد و خواستار جنبه های عمیق و ریشه دار آن است . افرادی که به سن تمیزمیرسند خواستار آن میشوند که این رشته محکم تر شود و عمر آن نقصان نپذیرد . برای جلب و حتی انحصار در آوردن آن تن به خطراتی میدهند و در مواردی ممکن است آلودگی هایی را پذیرا گردند .

شما جلوه های مهر طلبی و حالت انحصار جوئی آن را در کودکان می بینید که اگر مقدار آن اندک شود ناز میکنند و به پدر و مادر می اویزند و اگر مقداری از آن صرف کودک دیگر شود حسادت میورزند.

درنوجوانان و جوانان هم با همه اشتغالاتی که دارند این مسآله وجود دارد و شما جلوه های آن را به صورت تلاشهای پیگیرشان می بینیدکه بدان وسیله میخواهند به دلها راه یابند . اینکه نوجوان و جوان شما به خاله و عمه، مادربزرگ و دیگران بیشتر نزدیک امیشود اغلب بدان خاطر است که آنها بیشتر او را تحویل میگیرند و ناز او را بیشتر می خرند و بیشتر از او تملق میگویند یا گاهی شما آنها را در میان جمع می بینید که دست به شیرین  کاریهایی می زنند رشته کلام را به دست گرفته و داد سخن میدهند ، از عظمت و قدرت خود صحبت می کنند ،گاهی خود را به مظلومی میزنند ، زمانی خود را بیمار و قابل ترحم جلوه میدهند  و ..

1

·                    تربیت و محبت :

 

در دنیای تربیت از این نیاز کمال استفاده را در جهت سازندگی و اصلاح میتوان نام برد تنهایی ها و انزوا جویی ها را می توان درمان کرد افراد را لایق زندگی می توان ساخت ، انحرافات و کج روی ها را می توان اصلاح کرد و ریشه آن را در فرد می توان از بین برد .

محبت سبب رشد جسمی و روانی است ، از طریق آن کودک و نوجوان به پدر و مادر احساس وابستگی میکنند ، آ نها مدل رفتار و الگوی خود قرار داده و از آنان تقلید می نمایند ، پند و اندرز و امر و نهی آنها را به جان می خرند. و در جمع راه کمال مورد نظر را طی میکنند

2

·                    جدائی های طولانی :

 

پدر و مادر را فرض است که در همه مراحل حیات به خصوص تا پایان هفت سال سوم زندگی اغلب در کنار فرزندان باشند و با معاشرت ها ، سخن گویی ها ، پند و اندرز، تماس و برخورد دل شان را به سوی خود معطوف دارند.متاسفانه گاه به غلت ضرورت های شغلی  پدر یا مادر از فرزندان رعایت میشوند .فی المثل پدری که دائما در مسافرت است و مسافرت هایش طولانی است این کمبود را برای فرازندان باقی میگذارد که از محبت پدری برخوردار نیستند.

گاهی این احساس کمبود به علت وجود اختلاف و کشمکش در بین اعضای خانواده است به گونه ای که آنها این فرصت را پیدا نمی کنند با هم انس و الفتی داشته و مهرورزی هایی داشته باشند . این امر هم سبب کمبود است و فرزندان جوان ما از آن شدیدآ نگرانند .

3

·                    مهرورزی به هنگام بازگشت :

 

به هر حال آن کس که به علت جدائی های طولانی قادر به دیدار فرزندان ، ابراز مهر وعلاقه به آنان نیست ضروری است امید به اشباع از محبت را در بازگشت از سفر در دل فرزندان نگه دارد و آن بدینگونه است که پس از بازگشت در بین خستگی و احیانآ ناراحتی حالت گرمی و حساسیت خود را به آنان نشان دهد .

از طرفی که برای ابراز مهر وجود دارد و در اسلام هم زیاد به آن توصیه شده است مسآله تهیه هدیه برای فرزندان است و این امرپس از سفر خوب امکان پذیر است . لازم نیست که هدیه های گرانبهایی برای فرزندان تهیه شود که مساله عدم امکان مالی مطرح گردد ، آنچه نشانه مهر و علاقه است نفس هدیه است .

4

·                    مهر مادر :

 

در ابراز مهر و محبت مسئولیت پدر و مادر مهم است ولی وظیفه مادر دراین مورد سنگین تر است . معمول چنین است که مادران به فرزندان شیر خوار و بغلی خود محبت بیشتری دارند و البته باید هم این چنین باشد از آن بابت که او به محبت و حمایت نیاز بیشتری دارد . ولی این امر نباید سبب فراموش کردن نوجوان و جوان شود .

فرزندان شما در هفت سال سوم زندگی باز هم به محبت شما نیاز دارند و حتی تکیه گاه محبت شان مادر است . شما وصیت نامه های شهیدان نوجوان و جوان ما را ببینید .خطاب و طرف آنها شما مادران هستید .همه اش به شما سفارش میکنند ، درباره شما حرف میزنند و میخواهند شور عاطفی مادران را به جوش آورند . ما حتی در دوران بزرگسالی اگر ضربه ای بخوریم ، بیمار شویم ، رنجی بر ما وارد آید مادر را صدا میکنیم چون مادر برای ما سند زندگی است ، سند مهر و محبت است.

پس شما ای مادران محبت خود را به نسل نوجوان و جوان فراموش نکنید. در مواردی که آنها را افسرده و گرفته یافتید از آنها دلجویی کنید . احوالشان را بپرسید ، نوازششان کنید برخورد خوش و دعای خیرتان را از آنها دریغ ندارید.

5

·                    صورت های مهرورزی :

 

ابراز مهر و علاقه به نوجوان و جوان متفاوت با آن چیزی است که درباره کودکان معمول میگردد. ما ذیلا به چند شیوه در این زمینه اشاره میکنیم .

همدردی با ا نان در مواردی که رنجی بر انها وارد شده است ، مراقبات کافی ازآنها به هنگام بیماری ، کمک به آنان در حل مشکل آنها ،ستایش هنر و عملکرد های خوب آنها ، قدر دانی و تشکر از زحمات شان که درباره زندگی خانوادگی انجام داده اند ، بر آورده ساختن نیاز آنها ، نشستن با آنها ، داستان گفتن برای آنها ، مورد توجه قرار دادن نظرات ، پیشنهادات و انتقادات آنان ، احترام به شخصیت آنها به تناسب رشد و خردشان ، ترجیح دادن منافع مشروع آنها بر خود ، مثلا اگر قصد خرید لباسی  داریم او را بر خود مقدم داریم از آن بابت که جوان است و تمایل به خوش پوشی در او شدید تر است ، مورد نظر داشتن آزادی و نشاط روحی او ، دادن فرصت به او که بتواند شادی کند و از لذات مشروع زندگی بهره بگیرد ، خود داری از خرده گیری و انتقاد او در حضور جمع ، ایجاد رابطه خوب بین پدر و مادر ، خود داری از درگیری ، تحقیر ، تمسخر او مخصوصا در نزد دیگران و .......

در همه حال سعی کنیم که این مهرورزی ها به افراد نکشد و کار را به پر توقعی نکشاند ، و یا به صورتی نباشد که امر را برخود او مشتبه سازد و گمان کند که فرد فوق العاده مهمی است و مستحق تحسین ها ، تقدیر ها و محبت های بیشتری است چون در آن صورت روزگار حال و اینده اش تاریک خواهد شد .

6

·                    زیان احساس بی مهری :

 

والدینی که در مهرورزی به فرزندان خود ، به خصوص نوجوانان و جوانان مضایقه میکنند موجبات فراهم آمدن نارسایی ها و دشواری هائی را تهیه می بینند . چه بسیارند رنجهای روحی و حتی جسمی که در اثر احساس عدم مهر پدید می آید و چه بسیارند کجروی ها ، انحرافات ، خود فروشی ها و آلودگی ها که از این امر منشآ می گیرند .

نسلی که از محبت والدین محروم باشد نسلی خطرناک و زندگی با آنها وحشت زا ست . شما جلوه ای از آثار تربیت های خشن و بدون مهر خانوادگی را در جنگ بین الملل دیده ا ید که تنها ملیونها لیتر خون ریخته اند و هم خبر از هزاران افراد دارید که در اثر عدم اتکاء به یک نقطه قوی و مهرورز تن به خود کشی داده اند و یا هدف های پستی را در زندگی چون تن دادن به انزوا و تنهایی را بر خود بر گزیده اند و والدینی که نسبت به این مسائل بی توجه بو ده اند در این گرفتاری ها و آلودگی ها شریکند .

در کل این مسآله را فراموش نکنید که بسیاری از جوانان و نوجوانانی که محبت ندیده اند تن به انحرافاتی داده و جنایتکار شده اند و البته بد بختی کسانی که از محبت های افراطی برخوردار بوده اند از اینان کمتر نبوده است از تربیت غلط نمی توان انتظار داشت که نتیجه ارزنده و مثبتی به دست دهد.

7

·                    چند نکته مهم :

 

1- محبت عامل اساسی سلامت تن و نشاط روان و آزادی فکر است از آن غفلت ننماییم .

2- خواستاری محبت تا پایان عمر با انسان هست فقط صورت ها و جلوه های آن عوض میشود .

3- از طریق محبت بیشتر و بهتر میتوان به سازندگی پرداخت تا خشونت و بی مهری .

4- تعریف افراطی از جوانی در حضور جوان دیگر نوعی بی توجهی نسبت او تلقی میشود .

5- مهربانی واقغی نسبت به آنها در گرو به حساب آوردن آنها و دوری از خود خواهی است .

6- همفکری و همرازی با نوجوان و جوان از طریق محبت به آنهاست .

7- با فرزندان نوجوان و جوان خود ما نوس شوید ، با آنها معاشرت کنید ، از آنها نظر بخواهید.

8- دردمندی های آنان را به حساب آورید و آنها را دلجویی کنید.

منبع:

(از کتاب خانواده و مسائل نوجوان و جوان    نوشته : دکتر علی قائمی )